Đến đầu năm 2024, có 3 liên minh lớn, chiếm tới 80% thị trường vận tải container toàn cầu:
Các liên minh hợp tác hãng tàu theo thời gian
Bảng dưới đây thống kê tên của một số liên minh hợp tác giữa các hãng tàu container, theo trình tự thời gian từ năm 1996 đến cuối năm 2023. Đồng thời có phần dự kiến các liên minh trong tương lai gần.
P1508, Tầng 15, Tòa Nhà Vincom Center, Số 72 Lê Thánh Tôn, P. Bến Nghé, Q. 1, TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Trụ Sở Chính: Lầu 5, Số 1, Phổ Quang, P. 2, Q. Tân Bình, Tp Hồ Chí Minh. VP Hà Nội: Phòng 17, Lầu 9, Toà Nhà Sky City Tower A, 88 Đường Láng Hạ, P. Láng Hạ, Q. Đống Đa, Tp. Hà Nội
Liên minh trong vận tải biển là gì?
Trước đây, có hình thức “công hội” hợp tác chặt chẽ hơn giữa các hãng tàu, cả về khai thác tài sản lẫn biểu giá cước chung. Tuy nhiên hình thức không còn được sử dụng (tôi sẽ nêu chi tiết ở phần cuối bài).
Là một nhóm các hãng tàu container hợp tác theo thỏa thuận chiến lược với nhau trên một số tuyến vận tải toàn cầu, mục đích để tăng hiệu quả hoạt động của từng hãng. Hình thức này hợp tác này trong tiếng Anh là alliance.
Các thành viên trong liên minh hợp tác chia sẻ thông tin, lịch trình và khai thác tàu, chỗ trên tàu (space). Nhưng trong hình thức liên minh này, các hãng tàu không hợp tác về các mặt marketing, bán hàng, giá cước, sở hữu tài sản chung.
Tại sao các hãng tàu có nhu cầu liên minh với nhau? Vì họ có động cơ lợi ích trong việc hợp tác, cụ thể…
Liên minh các hãng tàu trong vận tải biển
Bài viết này sẽ giới thiệu về cách các hãng tàu hợp tác cơ hữu với nhau theo hình thức liên minh trong vận tải biển, lý do họ làm như vậy, và các liên minh lớn hiện nay.
Hình thức Công hội tàu chợ (Liner conference) trước đây
Trước đây, có khái niệm công hội tàu chợ (liner conference), trong đó các hãng tàu hợp tác rất chặt chẽ. Ngoài việc đóng góp và khai thác chung chỗ trên các con tàu, các thành viên của công hội còn dùng chung biểu cước trên các tuyến hợp tác. Tuy nhiên năm 2008, Liên minh Châu u đã áp dụng luật chống cạnh tranh đối với các công hội tàu chợ, tuy vậy vẫn miễn trừ đối với hình thức liên minh cho đến hiện nay. Dự kiến tháng 4/2025 có thể EU sẽ bãi bỏ việc miễn trừ này, nghĩa là cấm luôn các liên minh vận tải biển.
Ngoài hình thức công hội (trước đây) và hình thức liên minh (hiện nay), các hãng tàu còn hợp tác với nhau qua một số cách thức đơn giản hơn như:
